Karayolları Trafik Kanununda değişiklik yapan 36 madelik kanun teklifinin tam metni

Teklif ile; trafik güvenliğini doğrudan tehdit eden davranışlara yönelik yaptırımların caydırıcılığının artırılması ve uygulamada karşılaşılan aksaklıkların giderilmesi amacıyla çeşitli trafik kural ihlallerine dair uygulanacak yaptırımların kademelendirilmesi ve/veya ağırlaştırılması, trafik kural ihlallerini sosyal medyada paylaşarak özendirmenin engellenmesi, idari para cezası karar tutanaklarında görevli personelin açık kimliği yerine personel tanıtım numarasının yer alması, kış lastiği uygulamasının kapsamının genişletilmesi, saldırı amacıyla ısrarlı araç takibi yapanlara veya bu amaçla araçtan inenlere idari para cezası verilmesi, ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında zaruret dışında trafik zabıtasının iznini almadan olay yerinden ayrılan sürücülere hapis cezası getirilmesi öngörülmektedir.

GENEL GEREKÇE

Trafik kazalarının önlenmesi ve karayolu trafik güvenliğinin artınlması amacıyla alınan tüm tedbirlere rağmen, 2024 yılında 6 bin 351 insanımız hayatını kaybetmiş ve 385 bin 117 insanımız da çeşitli derecelerde yaralanmıştır. Trafik kazalarımn azaltılması öncelikli hedef olmakla birlikte trafik kazalarımn neden olduğu sosyo-ekonomik kayıplann önlenmesi, çevre kirliliğinin azaltılması, trafik güvenliğinin en üst düzeyde sağlanması, hızla ilerleyen teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli trafik denetimlerinin yapılabilmesi ve trafik kural ihlalleri nedeniyle uygulanan yaptırımların güncellenmesi hususunda yürürlükteki mevzuatın günümüz şartlarına uyumunun sağlanması büyük önem arz etmektedir.

Bu kapsamda, özellikle trafik güvenliğini doğrudan tehdit eden davranışlara yönelik yaptırımların caydırıcılığını artırmak, teknolojik gelişmelere uyum sağlamak ve uygulamada karşılaşılan aksaklıkları gidermek amacıyla 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda bazı değişikliklerin yapılması ihtiyacı hâsıl olmuştur.

Bu ihtiyaca istinaden, Teklifle öngörülen değişiklikler yapılırken Kanunda yer alan tüm cezalann artırımı şeklinde bir yöntem izlenmemiş, sahada trafik güvenliğini tehlikeye düşüren hususlarda caydırıcılığın artırılmasına yönelik bazı yaptınmların kademelendirilmesi ve ağırlaştırılması amaçlanmıştır.

2918 sayılı Kanunda yapılan değişikliklerle uygulamada karşılaşılan sorunları gidermek, karayolu trafik güvenliğini artırmak ve caydırıcılığı sağlamak amacıyla; tescil belgesi veya tescil plakası almadan karayolunda araç kullanan, tescil plakasında değişiklik yapan, plakasız araç kullanan, sahte plaka kullanan, takograf kullanma zorunluluğu hükümlerine aykırı davranan, sürücü belgesi geri alındığı veya iptal edildiği hâlde motorlu araç kullanmaya devam eden, şerit ihlali yapan, ters istikamette araç kullanan, makas atarak veya konvoy yaparak trafik güvenliğini tehlikeye düşüren, dur ikazına uymayarak kaçan, kırmızı ışık kuralını ihlal eden, alkol, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin etkisi altında araç süren, mevzuatla belirlenen hız sınırlarına uymayan, mevzuatla geçiş hakkı verilen araçlara geçiş hakkı vermeyen, araçlar arasındaki güvenli mesafeye uymayan, kavşaklarda geçiş önceliği kurallanna uymayan, motorlu bisiklet veya motosiklet cinsi araçları sürüş güvenliğini olumsuz yönde etkileyecek şekilde kullanan, drift yapan, izin almadan karayolunda yarış veya koşu düzenleyen, araçlarda çevredekileri rahatsız edecek derecede gürültü çıkaracak şekilde değişiklikler yapan, arkadan çarpmaya/devrilmeye karşı koruyucu yapı bulundurmayan, ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazlarım mevzuatla belirlenen şartlara aykırı kullanan, seyir hâlinde cep veya araç telefonu gibi haberleşme cihazlarını kullanan, emniyet kemeri veya koruyucu sistem kullanma zorunluluğuna uymayan, belediye sımrları dahilinde mevzuata aykırı yolcu taşımacılığı yapan, geçiş üstünlüğü hakkını gereksiz kullanan kişilere uygulanacak olan yaptırımlar kademelendirilmekte ve/veya ağırlaştınlmaktadır.
Ayrıca trafik kural ihlallerini sosyal medyada paylaşarak özendirmenin engellenmesi, idari para cezası karar tutanaklarında görevli personelin açık kimliği yerine personel tanıtım numarasımn yer alması, yetkililerce yapılacak ağırlık ve boyut denetimlerini engelleyen sürücülere idari para cezası uygulanması, kış lastiği uygulamasımn kapsamınm genişletilmesi, saldırı amacıyla ısrarlı araç takibi yapanlara veya bu amaçla araçtan inenlere idari para cezası verilmesi, ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında zaruret dışında trafik zabıtasının iznini almadan olay yerinden ayrılan sürücülere hapis cezası getirilmesi, motorlu bisikletlerin zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamına alınması, yabancı uyruklu kişilere uygulanan ve ülkemizden çıkışına kadar tahsil edilemeyen idari para cezalarının bu kişilerin tekrar yurda girişi sırasında tahsil edilebilmesi, tahsil edilememesi halinde yabancının yurda girişine izin verilmemesi gibi hususlarda düzenlemeler yapılmaktadır.

MADDE GEREKÇELERİ

MADDE 1- Otoyollarda meydana gelen olaylara trafik zabıtası ve genel zabıtanın ayn ayn müdahale etmesi nedeniyle zaman, personel ve iş gücü kaybınm önlenmesi amacıyla otoyollardan sorumlu birimlerde görevli trafik zabıtasının, sorumluluk sahası ile sınırlı olmak üzere İçişleri Bakanının uygun görmesi halinde genel zabıta olarak da görevlendirilebilmesi yönünde düzenleme yapılmaktadır. Ayrıca 2918 sayılı Kanunda jandarma trafik zabıtasında görev yapanların statülerinin subay, astsubay, uzman jandarma şeklinde sayılması nedeniyle uzman erbaş ve diğer statülerdeki personelin de trafik birimlerinde görevlendirilebilmesi amacıyla madde metninde düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 2- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 20 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince tescili zorunlu ve ilk tescili yapılacak olan araçlann satın alma veya gümrükten çekme tarihinden itibaren üç ay içinde tescili için ilgili tescil kuruluşuna müracaat edilmesi zorunludur. Gelişen teknoloji ile birlikte satışı yapılan araçların tescil işlemleri, Kanunun 22 nci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında yetkilendirilen kamu kurum veya kuruluşlan ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri (araç satışı yapan bayiler ve hizmet sağlayıcılar) tarafından Türkiye Noterler Birliğine ait ARTES (Araç Sicil ve Tescil Sistemi) sistemi üzerinden güvenli elektronik imza ile gerçekleştirilebilmekte ve tescilli olarak sahiplerine teslim edilebilmektedir.

Bu kapsamda, elektronik ortamda tescili mümkün olan araçlara satış tarihinden itibaren üç iş günü içinde tescil edilme zorunluluğu getirilerek araçlann tescilsiz olarak trafikte kullanılmasının engellenmesi amaçlanmaktadır. Böylelikle elektronik sistem üzerinden tescil edilmesi mümkün olan araçların satışını yapan bayilerce, tescil işlemi yapılmadan alıcılarına teslim edilmemesi ve plakasız olarak karayolunda kullamlmaması sağlanmaktadır. Ayrıca bu araçlann tescilsiz olarak karayolunda kullamldıklan sırada yapmış oldukları trafik kural ihlalleri nedeniyle yaptırım uygulanabilmesi ve trafik kazasma veya çeşitli adli olaylara karıştıklannda araç sahibi tespit edilemediğinden zarar görenlerin uğrayabilecekleri mağduriyetlerin önlenmesi amaçlanmaktadır.

Araç sahiplerinin vefat etmesi halinde mirasçılar tarafindan kendi adlarına tescil edilmeyen araçlarla vefat tarihinden sonra yapılan trafik kural ihlalleri nedeniyle araçlann tescil plakalanna düzenlenen idari para cezası karar tutanakları sulh ceza hakimliklerince iptal edilmekte ve tahsilatında güçlük yaşanmaktadır. Bu kapsamda iptale ilişkin yargı kararlarının gerekçelerinde, ilgili kanunlarda kabahat olarak tanımlanan fiilin ancak fiil tarihinde hayatta olan kişi tarafından işlenebileceği, ölen kişi tarafından işlenemeyeceği dolayısıyla kişinin ölümünden sonra işlenen fiillerdeki sorumluluğundan bahsedilemeyeceği dikkate alındığında, buna ilişkin yaptınmın da kabahat fiilini işleyen sağ olan kişiye uygulanması, ölen kişiye uygulanmaması gerektiği belirtilmektedir. Bu hususta araç sahiplerinin vefat etmesi halinde aracın mirasçılar adına 90 gün içerisinde tescil edilmesi, bu süre sonunda mirasçılar adına tescil edilmeden aracın karayoluna çıkarıldığımn tespiti halinde sürücüye idari para cezası verilmesi ve mirasçılar adına tescil ettirilinceye kadar aracın trafikten men edilmesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 3- Trafikten çekilen araçlann motorlu taşıtlar vergisi kayıtları kapatılmaktadır. Diğer taraftan trafikten çekili araçların muayene ve sigorta zorunlulukları da bulunmamaktadır. Bazı araç sahipleri motorlu taşıtlar vergisi, sigorta ve muayene ücreti ödememek için araçlarım trafikten çekerek kullanmaya devam etmek istemektedirler. Bu maddenin birinci fıkrası kapsamında trafik zabıtasınca yapılan işlem sayılarında 2023-2024 yılı kıyaslamasında yaklaşık %22 oramnda bir artış olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun önlenmesi için bahse konu araçlara uygulanacak olan yaptırımın ağırlaştırılması ve devletin vergi kaybımn önlenebilmesi için bu araçların trafiğe çıkarıldığımn tespiti halinde trafikten çekme tarihi itibari ile tescil kaydının açılması ve ilgili vergi dairesine bildirim yapılması amacıyla düzenleme yapılmaktadır. Tescilsiz aracı trafikte kullananlara uygulanacak idari para cezası ile eşdeğer hale getirilerek hurda araçların da karayollarında sürülmesi halinde uygulanacak idari para cezası ağırlaştırılmaktadır.

MADDE 4- Son yıllarda sürücüler tarafindan yaptırımı ağır olan suç veya kabahatlerden kaçmak amacıyla plakanın okunamaz hale getirilmesi, aracın plakasız kullanımı, geçersiz veya sahte plaka kullanımı artmıştır. Günümüzde terör, kaçakçılık, uyuşturucu, yağma, kasten öldürme gibi suçlarm işlenişi esnasında sahte plakalı araçlar kullanılmaktadır. Bunun yamnda hız ihlali, alkol etkisinde veya sürücü belgesiz araç kullanmak gibi daha ağır yaptınmları olan ihlallerin yaptırımlanna maruz kalmamak adına plakaya yönelik ihlaller gerçekleştirilmektedir. Tüm bu ihlallerin ve araçlarm bu şekilde suça karışmalarımn önlenmesi amacıyla maddede düzenleme yapılmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarının hem de idari para cezalanmn tamamının tahsil edilmesi gerekecektir.

Ayrıca bu maddede düzenlenen idari yaptırımlara ek olarak başka bir araca ait tescil plakasını/geçici tescil plakasını, plaka basım işlemini gerçekleştiren kuruluş tarafindan verilmemiş plakayı, tescil kaydı bulunmayan plakayı veya sahte plakayı takan veya kullananlara şartları oluşması halinde Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesi hükümleri de uygulanacaktır.

MADDE 5- Tescilsiz olup, karayolunda geçici olarak kullanılacak araçlara mali mesuliyet sigortası yaptırılmış olmak şartı ile ilgili tescil kuruluşundan geçici trafik belgesi ile geçici tescil plakası alınması zorunludur. Geçici trafik belgesi ve geçici tescil plakasımn usulsüz kullanımından dolayı trafik zabıtasınca yapılan işlem sayısındaki artış nedeniyle bu hükme uymayanlara uygulanacak olan yaptırımın ağırlaştırılması ve kademelendirilmesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 6- Mevcut uygulamada belediye mücavir alanı içerisinde otobüs, kamyon ve çekici cinsi araçlar takograf kullanımından muaf tutulmuştur. Ancak, 2013 yılında kabul edilen 6360 sayılı Kanunla 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununda yapılan değişiklikle büyükşehir belediyelerinin görev ve yetki alam il mülki sımrları olarak değiştirilmiştir. Bu nedenle, büyükşehir belediyelerinin sorumluluk alanlarında faaliyet gösteren otobüs, kamyon ve çekici cinsi araçların takograf üzerinden hız ve çalışma süresi denetlenememektedir.

Bu kapsamda;
Takograf kullanma zorunluluğu olan araçlarm, ülkemizin de taraf olduğu ve uluslararası karayolu taşımacılığında istihdam edilen sürücüleri korumayı ve trafik güvenliğini artırmayı amaç edinen ve 22/8/1999 tarihli ve 99/13276 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren "Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda Çalışan Personelin Çalışmalarına İlişkin Avrupa Anlaşması”na uygun hale getirilmesi, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamında faaliyet gösteren motorlu taşıtlar için de takograf zorunluluğunun getirilmesi,

10/11/2008 tarihli ve 2008/14481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren “Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programımn Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar” gereğince belirli araçlara hız sınırlayıcı teknik cihaz takma zorunluluğu getirilmesi,

Sürücülerin kendisine ait geçersiz bir takograf sürücü kartını veya başka bir sürücüye ait takograf sürücü kartını takograf cihazında kullanmasının önlenmesi,

Takograf kayıtlarının saklanmasına ilişkin usullerin ve kayıtlann saklanmasında sürücülerin ve işletenlerin sorumluluklarımn belirlenmesi,

Takograf cihazlarının kullanım ihlallerinin tespit edilmesi ve bu ihlallere ilişkin ceza adaletinin sağlanması amacıyla sınıflandırılmaya gidilerek idari yaptırımların ağırlaştınlması suretiyle caydırıcılığın sağlanması,

Düzenleme kapsamındaki ihlallerden hangileri nedeniyle geçici olarak trafiğe çıkışına izin verileceği ve/veya trafikten men işlemi uygulanacağına ve verilecek izinlere ilişkin hususlar ile ihlal gruplarının yönetmelikte belirlenmesi, yönetmelikte sürücü ve işletenler için belirlenen ihlal gruplarına göre kademeli olarak artan idari para cezası uygulanması, bahse konu yönetmeliğin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görüşleri alınarak İçişleri Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca müştereken çıkarılması,

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışma ve dinlenme sürelerine ilişkin denetimlerin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından takograf kayıtlanna ilişkin oluşturulan veri tabam kullamlarak da yapılabilmesi amaçlanyla düzenleme yapılmaktadır.

Ayrıca 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarının hem de idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 7- Madde içeriğinde araç üzerindeki teknik değişiklikler düzenlendiğinden madde başlığı ile madde içeriğinin uyumlu olması amacıyla madde başlığma teknik ibaresi eklenmektedir. Ayrıca araç üzerinde ilgili mevzuata aykırı şekilde değişiklik yapılması halinde uygulanacak olan yaptırım belirlenmektedir. Mevzuata aykırı değişikliğin çevredekileri rahatsız edecek derecede gürültü çıkaracak özellikte olması durumundaki yaptınmın caydıncılığımn artırılması amacıyla yaptırım ağırlaştırılmaktadır. İlgili mevzuatı gereğince arkadan çarpmaya karşı koruma çerçevesi/yan koruma çerçevesi/devrihneye karşı koruyucu yapı (ROPS) bulunması zorunlu olan araçlarda bu çerçevelerin bulunmaması veya bulunanların teknik şartlara uygun olmaması halinde uygulanacak olan yaptırımların caydıncılığım artırmak amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 8- Ağırlık ve boyutları bakımından özelliği olan, başka ulaşım sistemleri ile taşınması mümkün olmayan, taşıma sınırını aşarak taşınması zorunlu olan yüklerin taşınması ile trafiğe çıkışları özel izne bağlı araçlar için verilecek izne ilişkin hususlann detaylı bir şekilde belirlenmesi hedeflenmektedir. Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 128 inci maddesinde tanımlanan standart ölçü ve ağırlıklarm çok üzerinde yapılan taşımalar karayollarının kullamm ömürlerini azaltmakta ve bakım-onarım giderlerini artırmaktadır. Bu giderlerin işletene yansıtılabilmesi için maddede düzenleme yapılmaktadır. Ayrıca söz konusu yüklerin taşınması sırasında trafik zabıtasımn desteğinin alındığı haller için masraflarm faydalamcı tarafından karşılanmasını sağlamak adına hizmet bedeli belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçlarla söz konusu maddeye yeni fıkralar eklenmektedir.

MADDE 9- Sürücü belgesiz araç kullananlar ile mahkemelerce veya Cumhuriyet Savcılıklannca ya da bu Kanunda belirtilen yetkililerce sürücü belgesi geçici olarak ya da tedbiren geri alındığı halde motorlu araçları kullananlar ve sürücü belgesi iptal edildiği halde motorlu araçlan kullananların sayısındaki artış göz önüne alınarak uygulanacak olan yaptınmlann ağırlaştırılması amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

Ayrıca 2918 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde “işleten” ibaresi “Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır. ” şeklinde tanımlanmaktadır. İşleten ibaresi araç sahibini de kapsadığmdan yaptınmlarm uygulanmasında tekerrürün ve uygulamada yaşanan sorunların önüne geçmek amacıyla madde metninde güncelleme yapılarak “araç sahibine” ibaresi “işletene” şeklinde değiştirilmektedir.

MADDE 10- Motosiklet, otomobil, kamyonet, panelvan, minibüs ve otobüs dışındaki araçların (kamyon, çekici vb.) iki veya daha fazla şeritli yollarda uygun şeritten gitmemeleri nedeniyle trafik güvenliği ve trafik düzeni ile ilgili zafiyetler oluşmaktadır. Bu durum bazen trafiğin yavaşlamasına yol açarken bazı durumlarda kazalara da neden olabilmektedir. Bu gibi zafiyetlerin ortadan kaldırılması, trafik düzeni ile güvenliğinin sağlanması amacıyla bu tür araçların şerit izleme kuralları düzenlenmektedir.

Yerleşim yeri içerisinde bölünmüş karayolları ile yerleşim yeri dışındaki bölünmüş karayollarında ve otoyollarda araçlann ters istikamette sürülmesi birçok trafik kazasına sebebiyet vermektedir. Bu durum can kaybı ve kalıcı yaralanmalara sebebiyet verirken maddi anlamda da hem kamuya hem de yol kullanıcılarına zarar vermektedir. Bu tür ihlallerin önlenmesi, can kayıplan ile kalıcı yaralanmalann engellenmesi ve maddi zararların engellenmesi amaçlanmaktadır.

Yaya yollarında araç sürenler, bisiklet yolu ve bisiklet şeridinde bisiklet ve elektrikli skuter dışındaki taşıtlan sürenler ve taşıt trafiğine kapalı yollarda araç sürenler hakkmda uygulanacak yaptınmlara ilişkin özel bir düzenleme bulunmaması ve trafik düzensizliğinin önlenememesi nedeniyle bu ihlalleri yapanlar hakkında uygulanacak yaptırımların belirlenmesi ihtiyacıyla düzenleme yapılmaktadır.

Trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde ardı ardına birden fazla şerit değiştirme (makas atma) fiilinin yaptınmımn yetersiz olması nedeniyle artan denetim sayılarına rağmen mezkûr ihlalin sayısında artış meydana gelmiştir. Bu durum trafik güvenliğini ve düzenini olumsuz yönde etkilerken trafik kazalarına da sebebiyet vermektedir. Bu konuda caydırıcılığın artırılması amacıyla yaptırımlar ağırlaştırılmaktadır.

Düğün, asker uğurlama gibi kutlamalar nedeniyle oluşturulan konvoylar aracılığıyla veya münferiden ve keyfi olarak karayolunun kısmen veya tamamen trafiğe kapatılması nedeniyle birçok sorun yaşanmaktadır. Özellikle geçiş üstünlüğüne sahip araçların görevini zamamnda yapamaması (itfaiye, ambulans, kolluk ve trafik araçları vb.) sonucu birçok can kaybı ile maddi ve manevi zarar oluşmaktadır. Trafiğin yoğun olduğu yerlerde yolun kapanması, trafik düzeni ve akışım da olumsuz olarak etkilemektedir. Bunun sonucunda trafikte bekleyen araçlar ve yol kullanıcılan açısından maddi bir kaybın yanında zaman ve emek kaybı da oluşmaktadır. Bu ihlallerin keyfilik unsuruyla yerine getirilmesi ayrıca vatandaş nezdinde kamu vicdanmı da zedelemektedir. Söz konusu ihlalleri yapanlar hakkında uygulanacak yaptırımların belirlenmesi ihtiyacıyla düzenleme yapılmaktadır.

Bu maddede düzenlenen idari yaptırımlara ek olarak otoyollarda veya yerleşim yeri dışındaki bölünmüş karayollarında araçlarını ters istikamette süren sürücüler hakkında şartları oluşması halinde aynca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin ikinci fıkrası, araçlarını kol veya grup halinde (konvoy şeklinde) veya münferiden sürerken, diğer araçların geçişini zorlaştıracak veya tehlikeye sokacak şekilde keyfi hareketlerle trafiğin akışını kısmen veya tamamen engelleyecek şekilde araçlarını karayolu üzerinde durduran sürücüler ile trafikte saldın amacıyla başka bir aracı ısrarla takip eden sürücüler veya bu amaçla araçtan inen kişiler hakkında şartları oluşması halinde ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu veya 223 üncü maddesi hükümleri de uygulanacaktır.

2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi veya iptal edilen sürücü belgelerinin yeniden alınabilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarımn hem de idari para cezalarımn tamamımn tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 11- Bazı sürücüler, bir suçun veya ihlalin ortaya çıkmaması nedeniyle sabit veya seyir halinde yürütülen denetimlerde zabıtamn uyarı ve işaretlerine rağmen dur ikazına uymayarak kaçmakta ve birçok vatandaşın veya görevli personelin zarar görmesine neden olmaktadır. Dur ikazına uymamamn yaptırımmın sürücünün saklandığı/kaçındığı ihlalin yaptırımından daha az olması nedeniyle sürücüler bu yöntemi kullanmaktadırlar. Bu sebeple dur ikazına uymamanın yaptırımının ağırlaştırılarak hem bu fiilin engellenmesi hem de gerçekte saklanan/kaçınılan ihlalin ortaya çıkarılmasının sağlanması amaçlanmaktadır.

Kırmızı ışık kuralı ihlali nedeniyle trafik zabıtasınca yapılan denetim ve ceza sayılarının artmasına rağmen cezaların yetersizliği nedeniyle trafik zabıtası verilerine göre her üç günde bir kişi hayatını kaybetmektedir. Yaptırımların kademelendirilerek ağırlaştırılmasıyla kurallara uyma etkinliğinin artırılması sonucu kırmızı ışık ihlallerine bağlı trafik kazalarındaki can kaybı ve ciddi yaralanmaların önlenmesi amaçlanmaktadır.

Bu maddede düzenlenen idari yaptırımlara ek olarak sabit veya seyir halinde yürütülen denetimlerde zabıtanın uyarı ve işaretlerine rağmen dur ikazma uymayarak kaçanlara şartları oluşması halinde ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesi hükümleri de uygulanacaktır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi veya iptal edilen sürücü belgelerinin yeniden alınabilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalanmn hem de idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 12- Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığımn tespiti için trafik zabıtasınca test kitleri kullanıldığından madde metnine bu ifade eklenmektedir. Alkollü ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında araç kullammını engellemek amacıyla bu kabahatlere ilişkin yaptırımlar ile uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin kullanılıp kullanılmadığı ya da alkolün kandaki miktarım tespit amacıyla kollukça ölçüm yapılmasım kabul etmeyen sürücülere uygulanan idari yaptırımlar caydırıcılığın sağlanması amacıyla ağırlaştınlmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi veya iptal edilen sürücü belgelerinin yeniden alınabilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarının hem de idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 13- Sürücülerin yorgun bir şekilde uzun süre araç kullanımı ve dinlenme sürelerinin ihlal edilmesi ciddi trafik kazalarına sebebiyet vermektedir. Ülkemizin taraf olduğu ve 22/8/1999 tarihli ve 99/13276 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe giren "Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Yapan Taşıtlarda Çalışan Personelin Çalışmalarına İlişkin Avrupa Anlaşması (AETR)” çerçevesinde ticari araç sürücülerinin çalışma ve dinlenme süresi ihlallerinde öngörülen emsal ihlallerin mevzuatımızla uyumlaştırılması ile yorgunluğa ve uykusuzluğa bağlı kazaların önlenmesi amaçlanmaktadır.

MADDE 14- Dünya Sağlık Örgütünün 2018 yılında yayımladığı “Karayolu Trafik Güvenliği Küresel Durum Raporu” verilerine göre, hızın 1 km/s artırılması kaza riskini 4 kat artırmaktadır. Trafik zabıtası verilerine göre 2024 yılında trafik kazalanndaki günlük 17,4 kişilik can kaybının 10 kişisi hız kaynaklı ihlallerden meydana gelmektedir. Ayrıca aşırı hız kaynaklı trafik kazalarında can kaybı ve ciddi yaralanmaların yanı sıra uzuv kopmaları da yaşanmaktadır. Hız ihlaline yönelik denetim ve ceza sayılarımn artırılmasına rağmen aşırı hız kaynaklı trafik kazalarına engel olunamamaktadır. Bu kapsamda trafik kazalarına bağlı ölümlerin yüzde ellisinden fazlasımn hız ihlali kaynaklı olması nedeniyle bu ihlallerin önlenebilmesi ve hız kurallanna azami derecede uyulmasımn sağlanması amacıyla kilometre bazlı artışa göre yaptırım uygulanması yönünde maddede düzenleme yapılmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarının hem de idari para cezalanmn tamamının tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 15- Ambulansların ve itfaiyelerin geçişine engel olunması, ilerleyişinin yavaşlatılması, bu araçlara yol verilmemesi nedeniyle can ve mal kayıplan yaşanmaktadır. Geçiş üstünlüğüne sahip araçlann görevlerini zamanında yerine getirememesinden dolayı kamusal ve toplumsal birçok zarar meydana gelmektedir. Geçiş üstünlüğü hakkımn etkin olarak kullanılabilmesi ve caydırıcılığın sağlanması amacıyla yetersiz olan yaptınmlar agırlaştırılmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi veya iptal edilen sürücü belgelerinin yeniden alınabilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalanmn hem de idari para cezalanmn tamamının tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 16- Sürücüler önlerinde giden araçları mevzuatta belirtilen güvenli ve yeterli bir mesafeden izlemek zorundadırlar. Takip mesafesi ile ilgili yapılan işlem sayısındaki artış göz önünde bulundurulduğunda mevcut yaptırımların yetersiz kaldığı bu nedenle caydırıcılığın artırılması amacıyla uygulanacak olan yaptırımın ağırlaştırılması düzenlenmektedir.

MADDE 17- Kavşaklarda geçiş önceliği kurallarına uyulmaması trafik kazalarına ve ciddi yaralanmalara sebebiyet vermektedir. Bu nedenle caydırıcılığı artırmak amacıyla kavşaklarda geçiş önceliği kurallarına uymayanlara uygulanacak olan yaptırım agırlaştırılmaktadır.

MADDE 18- Ağırlık ve boyutları bakımından karayolunda sürülmesi özel izne bağlı olan araçların izin alınmadan karayolunda sürülmesi halinde uygulanacak yaptırımlar belirlenmektedir. Yine, ağırlık ve boyut kontrol mahallerinde işaret, ışık, ses veya görevlilerin dur ikazma rağmen tartı veya ölçü kontrolüne girmeden seyrine devam eden veya çeşitli yöntemlerle ağırlık kontrolü yapılması engellenen araçlara uygulanan yaptırımın, azami yüklü ağırlığın aşılması nedeniyle uygulanan yaptırımdan daha az olması nedeniyle sürücüler ağırlık ve boyut kontrol mahallerine girmemekte ya da araçlarım kilitlemek veya teknik akşamlarına müdahale etmek suretiyle aracı hareketsiz kılarak tonaj cezasından kurtulmaktadırlar. Aynca, araçların denetim istasyonuna alınmadan yollarına devam ederken ağırlık denetimlerinin yapılması amacıyla planlanan “Yüksek Hızda Ağırlık Denetim Sistemi”nin kurulacağı kontrol mahallinde belirlenen hız sımrları ve şerit belirleme işaretlerine uyulmasını sağlamak ve sürücülerin manipülasyonlarının engellenmesi amacıyla düzenleme yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle, ağırlık ve boyut kontrol mahallerinde işaret, ışık, ses veya görevlilerin dur ikazına rağmen tartı veya ölçü kontrolüne girmeden seyrine devam eden veya çeşitli yöntemlerle ağırlık kontrolü yapılması engellenen araçlara uygulanan yaptırımın ağırlaştırılması amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

Ayrıca 2918 sayılı Kanunun 65 inci maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “Milletlerarası taşımalarda yabancı plakalı araçların birinci fıkraya uymayan işleten ve gönderenlerine verilen idari para cezaları tahsil olunmadan anılan araçlann yola devam etmelerine izin verilmez.” hükmü gereğince, aracın idari para cezası karar tutanağı tahsil edilinceye kadar denetim mahallinde bekletilmesi mümkün olmadığından bu kapsamda düzenleme yapılarak söz konusu hüküm “Milletlerarası taşımalarda yabancı plakalı araçların birinci fıkraya uymayan işleten ve gönderenlerine verilen idari para cezaları tahsil olunmadan anılan araçların ülkeyi terk etmelerine izin verilmez” şeklinde değiştirilmektedir.

Anayasa Mahkemesinin 12/7/2017 tarihli E.2017/95, K.2017/119 sayılı kararında; “Kural’da yer alan “işleten ile gönderenin aynı olması”, kişinin “kendi yükünü taşıması” halinde meydana gelebilecek bir durumdur. İlgili mevzuatta “eşyayı bir yerden başka bir yere nakletmek amacıyla taşımacıya teslim eden gerçek veya tüzel kişi ” olarak tanımlanan gönderenin, kendi yükünü taşınmak üzere kendisine teslim etmesi gibi bir durumun söz konusu olamayacağı ve dolayısıyla da “işleten ile gönderenin aynı olması ” halinde ortada bir “gönderen”in varlığından söz edilemeyeceği kuşkusuzdur. Diğer taraftan, işleten ile gönderenin aynı kişi olması durumunda, bu kişinin (işleten) azami yüklü ağırlığı aşmasına ve bunun sonucunda itiraz konusu kuralda öngörülen cezanın uygulanmasına neden olan hareketleri, amaç, zaman ve mekân yönlerinden birbirine bağlı şekilde kendi içinde bir bütün oluşturduğundan hukuki anlamda “tek bir fil” olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, iki ayrı fail ve her biri ayrı ceza gerektiren birbirinden bağımsız filler söz konusu olmadığından, bir kişinin (işleten) “aynı fil” nedeniyle iki kere cezalandırılması sonucunu doğuran itiraz konusu kural, ne bis in idem ilkesine ve hukuk devleti ilkesine aykırılık taşımaktadır. Açıklanan nedenlerle kural, 2918 sayılı Kanunun 65 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi yönünden Anayasa’nın 2 nci maddesine aykırıdır.” şeklinde gerekçelere yer verilerek 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 65 inci maddesinin yedinci fıkrasının “Maddenin birinci fıkrasının (b) bendi yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE” karar verilmiştir. Anayasa Mahkemesinin mezkûr iptal kararındaki gerekçeler doğrultusunda 65 inci maddenin yedinci fıkrasında düzenleme yapılmaktadır.

Anayasa Mahkemesinin 1/6/2022 tarihli E.2022/13, K.2022/66 sayılı kararında; “2918 sayılı Kanunun 65 inci maddesinin üçüncü fıkrasında azami yüklü ağırlığın veya izin verilen azami yüklü ağırlığın aşılması hâlinde işleten ve gönderene ayrı ayrı idari para cezası verilmesinin hüküm altına alınması suretiyle gönderenin tespit edilememesi hâlinde işleten ve gönderen için öngörülen İdarî para cezalarının toplamının işletene uygulanmasını öngören itiraz konusu kuralın Anayasa ’nın 38. maddesi anlamında ceza niteliğinde olduğu açıktır. Anılan maddenin üçüncü fıkrasında azami yüklü ağırlığın veya izin verilen azami yüklü ağırlığın aşılması durumunda gönderen ve işleten ayrı ayrı ve eşit miktarda idari para cezası ile sorumlu tutulurken kural gönderenin tespit edilememesi hâlinde gönderen için söz konusu fıkranın öngördüğü idari yaptırımın da işletene ayrıca yükletilmesini hükme bağlamaktadır. Dolayısıyla kural, işletenin azami yüklü ağırlığın veya izin verilen azami yüklü ağırlığın aşılması suretiyle gerçekleştirdiği taşıma faaliyeti nedeniyle yaptırıma uğramasının yanı sıra işletenin dışında olan gönderenin hukuka aykırı fili nedeniyle de ayrıca cezalandırılmasını öngörmektedir. Cezaların şahsiliğinde amaç, bir kimsenin işlemediği bir fiilden dolayı cezalandırılmamasıdır. Diğer bir ifadeyle kimsenin başka birinin icra ettiği fiil nedeniyle sorumlulukla karşılaşmamasıdır. Kural ise işletenin azami yüklü ağırlığın veya izin verilen azami yüklü ağırlığın aşılması yasağına uymaması şeklindeki eyleminin yanı sıra aynı yasağı ihlal eden gönderenin bu eylemi nedeniyle de ayrıca sorumlu tutulması ve cezalandırılması sonucunu doğurmaktadır. Bu itibarla kural ceza sorumluluğunun şahsiliği ilkesiyle bağdaşmamaktadır. Açıklanan nedenlerle kural Anayasa’nın 38 inci maddesine aykırıdır. ” şeklinde gerekçelere yer verilerek 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 65 inci maddesinin sekizinci fıkrasında yer alan “...veya tespit edilememesi... ” ibaresinin “Maddenin birinci fikrasının (b) bendi yönünden Anayasa ’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE ” şeklinde karar verilmiştir. Anayasa Mahkemesinin mezkûr iptal kararındaki gerekçeler doğrultusunda 65 inci maddenin sekizinci fıkrasında düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 19- Yolcu ve eşya taşımacılığı yapan araçlar için kış mevsiminde kullammı zorunlu olan kış lastiği uygulamasının diğer araçlara yönelik olarak da uygulanması suretiyle trafik güvenliğinin artırılması amaçlanmaktadır. Ayrıca yapılması öngörülen yeni düzenleme ile yolcu ve eşya taşımacılığında kullanılan araçlar dışındaki diğer araçlara da kış lastiği kullanma zorunluluğu getirildiğinden bu maddeye ilişkin usul ve esasların Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığınca müştereken belirlenmesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 20- Motorlu bisiklet ve motosiklet cinsi araçlarla tek tekerlek üzerinde, sele üzerine yatarak, sele üzerinde ayağa kalkarak, kendi etrafında döndürülerek, tekerleği kaydınlarak, sürüş güvenliğini olumsuz yönde etkileyecek benzeri akrobatik hareketler yapan sürücüler hem kendilerinin hem de diğer sürücülerin can ve mal güvenliğini tehlikeye atmaktadır. Motorlu bisiklet ve motosiklet cinsi araçların akrobatik hareketlerle kullamlması bu araçların trafik kazalarına karışma riskini artırmaktadır. Ayrıca bu durumun mevcut cezasımn yetersiz olması diğer sürücülerin de aym ihlali yapmasım özendirmektedir. Bahse konu ihlallerin artarak devam etmesi sonucunda trafik güvenliği ve düzeni olumsuz olarak etkilenmektedir. Yapılan düzenleme ile bu fiilden kaynaklı kazaların engellenmesi, caydırıcılığın artırılması, trafik düzeni ve güvenliğinin sağlanması amaçlanmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi veya iptal edilen sürücü belgelerinin yeniden alınabilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarının hem de idari para cezalarının tamamının tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 21- Kamuoyunda drift atmak olarak bilinen ve trafik güvenliğini ciddi anlamda tehlikeye sokan eylemler son zamanlarda oldukça yaygınlaşmıştır. Düzenlemeyle herhangi bir zorunluluk olmaksızın, karayollarında dönüş kuralları dışında bilerek ve isteyerek aracın el freninin çekilmesi suretiyle veya başka yöntemlerle ani olarak yönünün değiştirilmesi veya aracın kendi etrafında döndürülmesi durumunda bu eylemleri gerçekleştiren sürücülere uygulanan idari para cezası artırılmaktadır. Böylelikle, trafik güvenliğini bozan ve insanlann can ve mal güvenliğini tehlikeye atan söz konusu kabahat eylemiyle etkin mücadele edilmesi ve caydırıcılığın sağlanması amaçlanmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi veya iptal edilen sürücü belgelerinin yeniden alınabilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarımn hem de idari para cezalarımn tamamının tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 22- Karayolunda gerekli güvenlik önlemleri alınmadan izinsiz koşu ve yarış yapılması trafik düzenini olumsuz etkilemektedir. Mevcut uygulamada izinsiz koşu ve yarış düzenlemeye yönelik yaptırımın yetersiz kalması sebebiyle ihlaller devam etmektedir. Bunun sonucu olarak kazalara bağlı ölüm veya ciddi yaralanmalar meydana gelmekte ve bu durumun mevcut cezasımn yetersiz olması diğer sürücülerin de aym ihlali yapmasım özendirmektedir. Ayrıca motorlu araç sürücülerinin karayollannda yarış yapmasının önlenmesine yönelik mevcut metinde açık bir hüküm bulunmamaktadır. Trafik güvenliği ve düzeninin sağlanması, bu fiillere dayalı kazalann ve motorlu araç sürücülerinin karayollarında yanş yapmasının önlenmesi amacıyla idari yaptırım belirlenmektedir. Karayolunda yanş yapan motorlu araç sürücülerine şartları oluşması halinde ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesi hükümleri de uygulanacaktır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi veya iptal edilen sürücü belgelerinin yeniden alınabilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarının hem de idari para cezalarının tamamının tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 23- Geçiş üstünlüğüne sahip araçlarda bu hak, görev halindeyken halkın can ve mal güvenliğini tehlikeye sokmamak, duyulur ve görünür geçiş üstünlüğü işaretini vermek şartıyla zorunluluk halinde kullanılabilmektedir. Bu sebeple geçiş üstünlüğüne sahip araç sürücüleri, kamunun rahat ve huzurunu bozmayacak şekilde geçiş üstünlüğü hakkını kullanmak zorundadır. Bu maddeye aykırı olarak zorunluluk olmadığı halde geçiş üstünlüğü hakkını gereksiz kullananlara uygulanacak olan yaptırımın ağırlaştınlması ve caydıncılığın sağlanması amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 24- Araçlarda ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazlarının yönetmelikte gösterilen şartlara uygun olarak ve kamunun rahat ve huzurunu bozmayacak şekilde kullamlması zorunludur. Bu hükme uymayanlara uygulanacak olan yaptırımın ağırlaştırılması amacıyla düzenleme yapılmaktadır. Ayrıca Kanun ve yönetmelikteki şartlara uymayan ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları ile sürücünün izleme ve kullanma sahası içinde kalan görüntü cihazlarımn kullanımına veya bulundurulmasına ilişkin daha ağır cezaların düzenlenerek caydırıcılığın sağlanması amaçlanmaktadır.

MADDE 25- Seyir hâlinde cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazları kullammımn dikkat dağınıklığına ve dolayısıyla trafik kazalarına sebebiyet verdiği gözlemlenmektedir. Bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütünün 2011 yılında yayımlamış olduğu “Cep Telefonu Kullammı: Sürücünün Dikkatinin Dağılmasıyla îlgili Büyüyen Bir Sorun” isimli raporunda cep telefonu ile konuşmamn kaza riskini dört kat, mesaj laşmanm ise yirmi üç kat artırdığı ortaya konulmuştur. Bu sebeple seyir hâlinde cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarımn kullanımına ilişkin yaptırımlar ağırlaştırılarak caydırıcılığın sağlanması amaçlanmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarının hem de idari para cezalanmn tamamımn tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 26- Dünya Sağlık Örgütünün 2018 yılında yayımlamış olduğu “Karayolu Güvenliği Küresel Durum Raporu”nda emniyet kemeri kullammımn kazalarda can kayıplarmı %45, ağır yaralanma riskini %50 oramnda azalttığı belirtilmiştir. Trafik zabıtasınca yapılan emniyet kemeri denetimlerinde 2024 yılında bir önceki yıla göre %44 oranında, uygulanan cezalarda ise %87 oranmda artış olduğu gözlemlenmiştir. Emniyet kemeri kullammı zorunluluğu kuralının ihlallerinde ciddi artış olması uygulanan yaptırımların yetersiz olduğu sonucunu ortaya

çıkarmaktadır.Ayrıca son yıllarda motosiklet kullammımn artması neticesinde motosiklet kazalarında da artış meydana gelmiştir. Bu tür kazalarda koruma başlığı ve koruma gözlüğü kullammı, yaralanmaları engelleme ve vücut bütünlüğünü korumada büyük bir rol oynamaktadır. Ülkemizde yaşanan trafik kazalarmda kask kullanım orammn 2024 yılında %18 seviyelerinde olması ölüm ve ciddi yaralanma sayısında artış görüldüğünü ortaya koymaktadır. Kazalardaki can kaybınm ve ciddi yaralanmaların önlenmesi ve trafikte güvenlik kültürünün oluşturulması amacıyla düzenlemeler yapılmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarının hem de idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 27- Maddi hasarlı, ölümlü veya yaralanmah trafik kazalarmda sürücülerin alkollü olması, sürücü belgesinin olmaması gibi nedenlerle kaza yerinin terk edilmesi ve kaza delillerinin karartılmasının engellenmesi amacıyla yaptırımm ağırlaştınlması amaçlanmaktadır. Anlaşma hali dışındaki kazalarda trafik zabıtasınm iznini almadan zaruret dışında olay yerinden ayrılma halinde; trafik kazasma karışanlann tespiti, kusur oranlarının belirlenmesi, olay yerinde yaralılara gerekli yardımm yapılması, acil yardım çağınlması, yol güvenliğinin sağlanması gibi işlemlerin yürütülmesinde sorunlar meydana gelmektedir. Bu sebeple ölümlü veya yaralanmah kazalarda olay yerinden izin almadan ayrılmak fiili suç kapsamına dahil edilerek bu fiiller için hapis cezası öngörülmektedir. Aynca sürücü belgesi geri alma işleminin daha hızlı ve etkin bir şekilde yerine getirilebilmesi için bu yetki trafik zabıtasına verilmektedir. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alman sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalarımn hem de idari para cezalarının tamamının tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 28- Motorlu bisikletler zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında olmadığından karıştıkları trafik kazaları nedeniyle diğer araçlara ve şahıslara vermiş oldukları maddi ve manevi zararların tazmininde sorunlar yaşanmakta olup madde metninde yer alan motorlu bisikletlere ilişkin istisna kaldırılarak, bu araçlara zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptınlma yükümlülüğü getirilmesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır. Ayrıca madde metnine “elektrikli skuter” ibaresi eklenerek bu araçlarla ilgili hukuki sorumluluğun genel hükümlere tabi olması sağlanmaktadır.

MADDE 29- 2918 sayılı Kanun kapsamında trafik kural ihlali tespit etmeye yetkili görevlilerce (Fahri trafik müfettişi, Karayolları Genel Müdürlüğü yetkilileri, okul geçidi görevlileri, rehber personel ve genel kolluk) düzenlenen kural ihlali tespit tutanakları trafik zabıtasınca idari para cezası karar tutanağına dönüştürülerek ilgililere posta yoluyla tebligata gönderilmektedir. Tebligata gönderilen idari para cezası karar tutanakları üzerinde tespit tutanağını ceza tutanağına gönderen trafik zabıtasımn kimlik bilgileri yer aldığından özellikle nüfusu az olan yerlerde zaman zaman sosyal medya üzerinden veya ikamet ettikleri yerlerde personel ve aile bireylerine yönelik hakaret, tehdit veya iftira gibi yöntemlerle görev yapması zorlaştırılmaktadır. Bu nedenle düzenlenen tutanaklara, görevli ve yetkili personelin açık kimliği yerine sadece personel tanıtım numarasının yazılabilmesi ve ayrıca Bakanlık isimlerinin güncellenmesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 30- Yabancı kişilerin ülkemizde Türk plakalı kiralık araçları kullamrken kendilerine uygulanan idari para cezalarının söz konusu cezalann tebliğ edilememesi nedeniyle tahsilinde sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu sıkıntılann giderilmesi amacıyla tahsil edilemeyen para cezalarının bu kişilerin ülkeye tekrar girişleri halinde tahsil edilmesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 31- Anayasa Mahkemesinin 29/11/2012 tarihli ve E.2012/106, K.2012/190 sayılı kararında, kişinin salt araç sahibi olmasından dolayı doğrudan ceza yazılamayacağı belirtilmektedir. Nitekim yargı mercilerince kiralık araçlar ile trafik kural ihlali durumunda, cezanın aracın kiralama süresi içinde araç sahibi yerine kiralayana yöneltilmesi gerektiği yönünde kararlar verilmektedir. Bu durum, trafik ihlalinin gerçekleştiği anda aracın kiralanmış olduğunun tespiti halinde cezamn kiralayana kesilmesini zorunlu kılmaktadır. Ancak mevcut düzenlemelerde bu konuda açık bir hüküm bulunmaması sebebiyle cezalar doğrudan araç sahibi üzerine yazılmakta ve daha sonra sorumluluğun kiralayana devri aşamasında hukuki sorunlar yaşanmaktadır. Bu sebeplerle trafik kural ihlalinin yapıldığı anda aracın kiralandığının tespit edilmesi halinde cezamn kiralayana düzenlenebilmesi amacıyla madde metnine yeni bir fıkra eklenmektedir.

Yapılan düzenlemeyle, kiralık araçlarda trafik kural ihlallerine ilişkin cezaların araç sahibi yerine, aracın kiralama süresi boyunca sorumluluğu üstlenen kiralayana yöneltilmesi ve tahsil edilmesi amaçlanmaktadır. Bu şekilde cezaların doğru muhataba yönlendirilmesi sağlanarak hukuki belirsizliklerin ve mağduriyetlerin önüne geçilmesi hedeflenmektedir.

Ayrıca kiralama işleminin, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu kapsamında bulunan yetki belgesi sahibi taşımacının sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacağı da hüküm altına alınmaktadır.

MADDE 32- Trafik zabıtasınca belediye sınırları içinde gerçekleştirilen denetimlerde ilgili mevzuata aykırı yolcu taşımacılığı yapıldığı tespit edilmektedir. Bu durum mevzuatla belirlenmiş yükümlülüklerini yerine getirerek taşımacılık faaliyeti yürütenlerin aleyhine fırsat eşitsizliği yaratmakta ve bütçe açısından vergi kaybma sebep olmaktadır.

Ticari yolcu taşımacılığı faaliyeti, araç sahibi ve sürücüleri açısından trafik düzen ve güvenliğinin sağlanmasına yönelik araç içi kamera, araç takip sistemi ve acil durum butonu gibi ek zorunlulukların getirildiği bir alandır. Bu kapsamda yolcuların güvenliğinin sağlanarak muhtemel mağduriyetlerin önüne geçilmesi, aynca şehir içi ticari yolcu taşımacılığımn bir düzen içerisinde yürütülmesi zorunluluğunun bir gereği olarak uygulanan yaptırımların caydırıcılığının artınlması amacıyla düzenleme yapılmaktadır. 2918 sayılı Kanunun bazı maddelerinde “trafik idari para cezası” bazı maddelerinde ise “idari para cezası” ibaresi yer almaktadır. Düzenlemeyle geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için bu Kanun kapsamında 114 üncü maddede sayılan yetkililerce uygulanan hem trafik idari para cezalanmn hem de idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmesi gerekecektir.

MADDE 33- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun yasakladığı bir eylemi basın, yayın, internet, sosyal ve dijital medya veya diğer elektronik cihazlar yoluyla paylaşarak trafik kural ihlali yapmaya özendiren görüntülerin alenen yayılması ve övülmesinin önlenmesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır. Bu düzenlemeyle ihbar amacıyla yapılan paylaşımlar ve haber niteliğinde olan paylaşımlar yasaklanmamakta, yalnızca trafik kural ihlali yapmayı özendirmek amacıyla bu görüntüleri alenen yaymak ve övmek yasaklanmaktadır.

MADDE 34- Bu maddenin yayımı tarihinden önce takograf bulundurma ve kullanma zorunluğu bulunmayan, ancak 31 inci maddede yapılan değişiklik ile zorunluluk getirilen taşıtlara mevzuata uygun olarak belirtilen tarihlerle kademeli bir geçişin sağlanarak takograf takılması ve kullamlması amacıyla geçiş maddesi eklenmektedir. Kanunun 31 inci maddesinin on dördüncü fıkrasında belirtilen yönetmelik yürürlüğe girene kadar 18/7/1997 tarihli ve 23053 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin bu Kanuna aykırı olmayan ilgili hükümlerinin uygulanması amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 23, 25, 31, 46, 47, 48 inci maddesinin on dördüncü fıkrası, 73, 78 ve ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki işlemlerin, tekerrür hesaplamalarında dikkate alınmaması amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 35- Yürürlük maddesidir.

MADDE 36- Yürütme maddesidir.

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 6 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin ikinci paragrafına aşağıdaki cümle eklenmiş ve (b) bendinde yer alan “polis; polisin ve trafik teşkilatımn görev alam dışında kalan yerlerde de jandarma, trafik eğitimi almış subay, astsubay ve uzman jandarmalar eliyle yönetmelikte” ibaresi “sorumluluk bölgesine göre genel zabıta ilgili mevzuatta” şeklinde değiştirilmiştir. “Otoyollardan sorumlu birimlerde görevli trafik zabıtası, sorumluluk sahası ile sımrlı olmak üzere İçişleri Bakammn uygun görmesi hâlinde genel zabıta olarak da görevlendirilebilir.”
MADDE 2- 2918 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin birinci fıkrasımn (a) bendine aşağıdaki cümle ve fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“22 nci maddenin ikinci fıkrası kapsamında yetkilendirilen kamu kurum veya kuruluşları ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin satışım yaptığı ve ilk tescili elektronik ortamda gerçekleştirilecek araçlar için bu bentteki üç aylık süre uygulanmadan satış işlemi sonrasmda üç iş günü içerisinde tescil işlemi gerçekleştirilir.”
“f) Araç sahiplerinin vefat etmesi halinde mirasçılar, gerekli bilgi ve belgeleri sağlayarak vefat tarihinden itibaren doksan gün içerisinde ilgili tescil kuruluşuna müracaat etmek ve adlarma tescil belgesi almak zorundadırlar. Bu bent kapsamında yapılan tescil işlemlerinde, tescil vefat tarihi itibarıyla yapılır. Bu araçlann süresi sonunda mirasçılar adma tescil edilmeden karayoluna çıkarıldığımn tespiti halinde sürücüye 3.000 Türk lirası idari para cezası verilir ve mirasçılar adına tescil ettirilinceye kadar araç trafikten menedilir.”
MADDE 3- 2918 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin başlığına “hurdaya ayrılan” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve trafikten çekilen” ibaresi eklenmiş, ikinci fıkrasında yer alan “1.002 Türk lirası” ibaresi “46.000 Türk lirası” şeklinde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve beşinci fıkrasında yer alan “2.018 Türk lirası” ibaresi “46.000 Türk lirası” şeklinde değiştirilmiştir.
“Aykınlığı tespit edilen araç trafikten çekili ise trafikten çekme tarihi itibarıyla trafik tescil kaydı açılır ve ilgili vergi dairesine bildirilir.”
MADDE 4- 2918 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin üçüncü, dördüncü ve beşinci fikralan aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Yönetmelikte belirtilen nitelik veya ölçülere aykın plaka takan, öngörülen sayıda plaka takmayan sürücülere 4.000 Türk lirası idari para cezası verilir. Bu araçlar plakaları uygun duruma getirilene kadar trafikten menedilir. Tescil plakasımn farklı okunmasına veya okunamamasma neden olacak şekilde plakasında değişiklik yapan sürücülere 140.000 Türk lirası idari para cezası verilir ve araç otuz gün süre ile trafikten menedilir. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde iki veya daha fazla tescil plakasımn farklı okunmasma veya okunamamasma neden olacak şekilde plakasında değişiklik yapan sürücülere her seferinde 280.000 Türk lirası idari para cezası verilir ve araç altmış gün süre ile trafikten menedilir.
Tescilli aracı plakasız kullanan sürücülere 46.000 Türk lirası idari para cezası uygulanarak sürücü belgeleri otuz gün süreyle geri alınır ve araç otuz gün süre ile trafikten menedilir. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde iki veya daha fazla birinci cümlenin ihlal edilmesi halinde sürücülere her seferinde 140.000 Türk lirası idari para cezası uygulanarak sürücü belgeleri altmış gün süreyle geri almır ve araç altmış gün süre ile trafikten menedilir.
Başka bir araca ait tescil plakasını/geçici tescil plakasını, plaka basım işlemini gerçekleştiren kuruluş tarafından verilmemiş plakayı, tescil kaydı bulunmayan plakayı veya sahte plakayı takan veya kullananlara 140.000 Türk lirası idari para cezası uygulanarak sürücü belgeleri otuz gün süreyle geri alınır ve araç otuz gün süre ile trafikten menedilir. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde iki veya daha fazla birinci cümlenin ihlal edilmesi halinde her seferinde 280.000 Türk lirası idari para cezası uygulanarak sürücü belgeleri altmış gün süreyle geri alımr ve araç altmış gün süre ile trafikten menedilir. Aynca bu kişiler Türk Ceza Kanununun 204 üncü maddesi hükmüne göre cezalandırılır.”
“Bu madde kapsamında menedilen araçların men süresi sonunda, tescil plakaları uygun duruma getirilmeden araç teslim edilmez.
İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızm araç tescil belgesi ve tescil plakalarımn, araç üzerinde uygun durumda bulundurulması ve aracın bu maddede belirtilen hususlara uygun olarak kullamlması konusunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür.
Sürücü belgesi geri alma işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır. Bu madde kapsamında geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamının tahsil edilmiş olması şarttır.”
MADDE 5- 2918 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin üçüncü fikrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu madde hükümlerine uymadan araçları karayolunda kullanan sürücülere 46.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Ayrıca, trafik zabıtasınca bu geçici belge ve plakalar iptal edilerek, araçlar otuz gün süre ile trafikten menedilir. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde iki veya daha fazla bu madde hükmüne uymayan sürücülere her seferinde 140.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır ve araç altmış gün süre ile trafikten menedilir.”
MADDE 6-2918 sayılı Kanunun 31 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “MADDE 31- Cinslerine, özelliklerine ve kullanım amaçlanna göre;
Araçlarda, nitelik ve nicelikleri yönetmelikte belirtilen gereçlerin,
Yük taşımada kullanılan ve azami yüklü ağırlığı 3500 kilogramdan fazla olan motorlu taşıtlar ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 5393 sayılı Belediye Kanunu veya 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu kapsamındaki yolcu taşımacılığı faaliyetlerinde kullanılan ve sürücüsü dahil oturma yeri on yediden fazla olan motorlu taşıtlarda takograf,
Taksi hizmeti veren otomobillerde taksimetre,
d) Özellikleri, model yılları ve cinsleri yönetmelikte belirtilen araçlarda hız sınırlayıcı bulundurulması, kullanılır durumda olması ve kullanılması zorunludur. Ancak, bu madde kapsamına giren ve 2918 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önceki yıllarda üretilen taşıtlar ile gördükleri hizmet bakımından yönetmelikle muafiyet tanınan taşıtlarda takograf bulundurma ve kullanma zorunluluğu aranmaz.
Taşıtlarda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca belirlenenler dışındaki takograf, taksimetre ve hız sımrlayıcılann kullamlması yasaktır.
Birinci fıkra kapsamına giren araçlardaki takograf, taksimetre ve hız sınırlayıcılara müdahalede bulunarak yanlış veri üretecek duruma getirmek veya bu durumdaki cihazları kullanmak yasaktır.
Birinci fıkra kapsamına giren ve takograf bulundurulması zorunlu olan araçların sürücülerinin takograf sürücü kartı kullanmaması ya da kendisine ait bozuk veya geçersiz bir takograf sürücü kartım veya başka bir sürücüye ait takograf sürücü kartım takograf cihazına takarak araç kullanması yasaktır.
Takograf sürücü kartı sahipleri kendilerine ait takograf sürücü kartını başkalannın kullanmaması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
Araç işleteni, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın bu maddede belirtilen gereçler ile takograf, taksimetre ve hız sınırlayıcının bulundurulması, kullanılır durumda olması ve sürücünün bu maddede belirtilen kurallara uyması hususlarında gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür.
Bu maddenin;
Birinci fıkrasımn (a) bendine uymayan sürücüye 1.000 Türk lirası,
Birinci fıkrasının (b) ve (d) bentleri ile ikinci fıkrasına uymayan sürücülere 75.000 Türk lirası,
Birinci fıkrasımn (c) bendine uymayanlara 46.000 Türk lirası,
Üçüncü fıkra hükümlerine uymayanlara 185.000 Türk lirası, son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde iki veya daha fazla uymayanlara ise her seferinde 370.000 Türk lirası,
Dördüncü fıkrasına uymayan sürücülere 75.000 Türk lirası, son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde iki veya daha fazla uymayan sürücülere her seferinde 150.000 Türk lirası,
Beşinci fıkrasına uymayanlara her seferinde 75.000 Türk lirası,
idari para cezası uygulanır.
Üçüncü fıkraya uymayan sürücünün sürücü belgesi otuz gün süreyle geri alımr. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde iki veya daha fazla üçüncü fıkraya uymayan sürücünün sürücü belgesi her seferinde doksan gün süreyle geri alınır.
Dördüncü fıkraya uymayan sürücünün sürücü belgesi otuz gün süreyle geri alımr. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde iki ve daha fazla dördüncü fıkraya uymayan sürücünün sürücü belgesi her seferinde doksan gün süreyle geri almır.
Birinci fıkranın (b), (c) ve (d) bentleri ile ikinci ve üçüncü fıkra hükümlerine uygun durumda bulundurulmayan araçlar eksiklikleri giderilinceye kadar trafikten menedilir ve eksikliklerinin giderilmesi için yönetmelikte belirlenen sürelerle izin verilebilir. Dördüncü fıkra hükümlerine uymayan sürücüler gerekli şartlar sağlanıncaya kadar birinci fıkramn (b) bendinde belirtilen araçları sürmekten menedilir.
Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralar kapsamında işlem yapılan sürücünün aynı zamanda araç işleteni olmaması halinde altıncı fıkradaki sorumluluklarım yerine getirmeyen araç işletenine de tescil plakasına göre sürücü için belirlenen miktarın iki katı tutarında idari para cezası uygulamr.
Trafik zabıtası, taşıtlara ait takograf kayıtlarını bu kayıtların aktarılacağı veri tabanı üzerinden de denetleyebilir ve tespit edilen ihlaller hakkında idari para cezası uygulayabilir.
Sürücü belgesi geri alma işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır. Bu madde kapsamında' geri alman sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamımn tahsil edilmiş olması şarttır.
Bu madde ile 49 uncu maddede belirtilen; takograf bulundurulması ve kullammı, cihaz ayarları ve kalibrasyonu ile kayıtların saklanmasına ilişkin ihlaller, takograf kayıtlarım saklama, taşıt kullanma, mola ve dinlenme süreleri, sürücülerin ve işletenlerin sorumlulukları, hangi ihlaller nedeniyle geçici olarak trafiğe çıkışına izin verileceği ve/veya trafikten men işlemi uygulanacağına ilişkin hususlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görüşleri alınarak, İçişleri Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde müştereken çıkarılan yönetmelikle belirlenir. Usul ve esasları yönetmelikte düzenlenen takograf kullanımına ilişkin belirlenen hususlara uymayanlara 3.000 Türk lirası, cihaz ayarları ve kalibrasyonuna ilişkin belirlenen hususlara uymayanlara 10.000 Türk lirası, kayıtların saklanmasına ilişkin belirlenen hususlara uymayanlara 20.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. .
Bu madde kapsamında trafik zabıtasımn ve Karayolları Genel Müdürlüğünün karayolundaki denetimine ilişkin görev ve yetkileri saklı kalmak üzere işyerinde saklanması gereken takograf kayıtlannın çalışma ve dinlenme sürelerine ilişkin denetim, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafindan oluşturulan veri tabam kullanılarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafindan veya bağlı ve ilgili kuruluşlarınca yapılabilir.”
MADDE 7- 2918 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin başlığı aşağıdaki şekilde, birinci fıkrasında yer alan “tescil belgesine” ibaresi “tescil belgesine/kayıtlarına” şeklinde, “108 Türk lirası idari para cezası verilir” ibaresi “1.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır” şeklinde değiştirilmiş, ikinci fıkrasına “Üzerinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “mevzuata uygun olarak” ibaresi eklenmiş, fıkrada yer alan “tescil belgesine” ibaresi “tescil belgesine/kayıtlarına” şeklinde, üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Araç üzerindeki teknik değişiklikler ve bildirim zorunluluğu:”
“Araç üzerinde ilgili mevzuata aykırı şekilde değişiklik yapılması yasaktır. Mevzuata aykırı şekilde değişiklik yapılması halinde işletene 5.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır ve araç mevzuata uygun duruma getirilinceye kadar trafikten menedilir. Yapılan bu değişikliğin çevredekiler! rahatsız edecek derecede gürültü çıkaracak özellikte olması durumunda aracı kullanan sürücüye ayrıca 16.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Üçüncü cümle kapsamında işlem yapılan araç otuz gün süreyle trafikten menedilir ve men süresi sonunda araç mevzuata uygun duruma getirilmeden teslim edilmez.”
“İlgili mevzuatı gereğince arkadan çarpmaya karşı koruma çerçevesi/yan koruma çerçevesi/devrilmeye karşı koruyucu yapı bulunması zorunlu olan araçlarda bu teçhizatın bulunmaması veya teknik şartlara uygun olmaması halinde işletene 16.000 Türk lirası idari para cezası uygulamr ve araç mevzuata uygun duruma getirilinceye kadar trafikten menedilir.”
MADDE 8- 2918 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin başlığına “yükler” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile trafiğe çıkışları özel izne bağlı araçlar” ibaresi, birinci fıkrasına “yüklerin taşınması” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile trafiğe çıkışları özel izne bağlı araçlar” ibaresi ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Özel yüklerin taşınması ile trafiğe çıkışları özel izne bağlı araçlardan yolun yapım, bakım ve işletilmesinden sorumlu kurum/kuruluşça karayolu kullamm bedeli alınır. Karayolu kullanım bedeli; dingil başına tonaj miktarı, dingil sayısı, taşıma mesafesi ve karayolunun proje ömrünün azaltılmasına karşılık olan bedel dikkate alınarak her takvim yılı için Karayolları Genel Müdürlüğünce belirlenerek ilan edilir.
Özel yüklerin taşınması ile trafiğe çıkışları özel izne bağlı araçlara verilecek iznin usul ve esasları İçişleri Bakanlığımn görüşü alınarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca yönetmelikle belirlenir.
Özel yüklerin taşınmasında trafik zabıtası desteğinin alınması halinde destek verilecek her gün için 16.000 Türk lirası hizmet bedeli alınır ve bu bedel her yıl, bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oramnda artırılarak uygulamr. Bu hizmet bedeli genel bütçeye gelir kaydedilir.”
MADDE 9- 2918 sayılı Kanunun 36 nci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Buna göre;
Sürücü belgesi sahibi olmadan motorlu araçları kullananlara 40.000 Türk lirası,
Mahkemelerce veya Cumhuriyet savcılıklarınca ya da bu Kanunda belirtilen yetkililerce sürücü belgesi geçici olarak ya da tedbiren geri alındığı halde motorlu araçları
kullananlara 200.000 Türk lirası,
Sürücü belgesi iptal edildiği halde motorlu araçları kullananlara 200.000 Türk lirası, idari para cezası verilir. Ayrıca, bu fıkra kapsamında motorlu araçlann sürülmesine izin veren işletene de tescil plakası üzerinden 40.000 Türk lirası idari para cezası verilir.”
MADDE 10-2918 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya aşağıdaki bentler eklenmiş, fıkrada yer alan “Zorundadırlar” ibaresi “zorundadırlar” şeklinde değiştirilmiş, maddeye üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş, mevcut dördüncü fikrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
) Motosiklet, otomobil, kamyonet, panelvan, minibüs ve otobüs dışındaki araçları kullanırken aynı yönde;
îki şeridi bulunan yollarda geçme ve dönme dışında soldaki şeridi kullanmamak,
îkiden fazla şeridi bulunan yollarda geçme dışında sağdan ikinci şeridi kullanmamak,
İkiden fazla şeridi bulunan yollarda sola dönme dışında en sağdaki iki şerit dışındaki şerit/şeritleri kullanmamak,”
“i) Yerleşim yeri içerisinde bölünmüş karayollarında araçlarım ters istikamette sürmemek,
Otoyollarda veya yerleşim yeri dışındaki bölünmüş karayollannda araçlarım ters istikamette sürmemek,
Yaya yollannda araç sürmemek,
Bisiklet yolu ve bisiklet şeridinde bisiklet ve elektrikli skuter dışındaki taşıtları sürmemek,
Taşıt trafiğine kapalı veya belirli taşıtlar için ayrılmış yollarda izin verilenler dışındaki araçları sürmemek,
Araçlarını, kol veya grup halinde (konvoy şeklinde) veya münferiden sürerken, diğer araçların geçişini zorlaştıracak veya tehlikeye sokacak şekilde keyfi hareketlerle trafiğin akışını kısmen veya tamamen engelleyecek şekilde araçlarım karayolu üzerinde durdurmamak,”
“Trafikte saldırı amacıyla başka bir aracı ısrarla takip etmek veya bu amaçla araçtan inmek yasaktır.”
“Bu maddenin;
İkinci fıkrasının (a), (b), (d), (k), (1) ve (m) bentlerine uymayan sürücülere 5.000 Türk lirası,
İkinci fıkrasımn (c), (e) ve (h) bentlerine uymayan sürücülere 10.000 Türk lirası,
İkinci fıkrasının (f) ve (i) bentlerine uymayan sürücülere 20.000 Türk lirası,
İkinci fıkrasımn (g), (j) ve (n) bentlerine uymayanlara 90.000 Türk lirası,
Üçüncü fıkrasına uymayanlara 3.000 Türk lirası,
Dördüncü fıkrasma uymayanlara 180.000 Türk lirası,
idari para cezası uygulamr. ikinci fıkranın (g), (j) ve (n) bentleri ile dördüncü fıkra hükümlerine uymayan sürücülerin sürücü belgeleri altmış gün süreyle geri alınır ve araçları altmış gün süre ile trafikten menedilir. İkinci fıkramn (n) bendinin otoyol, köprü, viyadük veya tünelde ihlal edilmesi halinde verilecek idari para cezası ile sürücü belgesi geri alma ve araç trafikten men süreleri iki kat olarak uygulanır.”
“Bu madde kapsamında geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamımn tahsil edilmiş olması şarttır. Aynca ikinci fıkramn (j) bendi ile dördüncü fıkra hükümlerinin ihlali nedeniyle geri alman sürücü belgeleri, geri alma süresi sonunda sürücünün psiko-teknik değerlendirmeden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığımn anlaşılması şartıyla iade edilir.
Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü belgeleri iptal edilir. Sürücü belgesi iptal edilenlerin
tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için; sürücü belgesinin iptal edildiği tarihten itibaren iptal nedenlerinde yer alan geri alma süreleri kadar zamanın geçmiş olması, Kanun kapsamında verilen idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmiş olması ve tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığım gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.
Sürücü belgesi geri alma ve iptal işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır.”
MADDE 11-2918 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Bu maddenin birinci fıkrasının; (a) bendine uymayan sürücüler 3.000 Türk lirası, (b) bendine uymayan sürücüler 5.000 Türk lirası, (c) ve (d) bentlerine uymayan sürücüler 1.000 Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılırlar.
Işıklı trafik işaretlerinden kırmızı renkli olamna uyma kuralımn son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde;
İkinci defa ihlal edilmesi halinde sürücüler 10.000 Türk lirası,
Üçüncü defa ihlal edilmesi halinde sürücüler 15.000 Türk lirası,
Dördüncü defa ihlal edilmesi halinde sürücüler 20.000 Türk lirası,
Beşinci defa ihlal edilmesi halinde sürücüler 30.000 Türk lirası,
Altıncı defa ihlal edilmesi halinde sürücüler 80.000 Türk lirası,
idari para cezası ile cezalandırılırlar.”
“Sabit veya seyir halinde yürütülen denetimlerde zabıtamn uyarı ve işaretlerine rağmen dur ikazına uymayarak kaçanlara 200.000 Türk lirası idari para cezası uygulanarak sürücü belgeleri altmış gün süreyle geri alınır ve araç altmış gün süreyle trafikten menedilir.
Işıklı trafik işaretlerinden kırmızı renkli olanına uyma kuralım ihlal ederek trafik kazasına sebebiyet veren sürücülerin sürücü belgeleri altmış gün süre ile geri alımr. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde ışıklı trafik işaretlerinden kırmızı renkli olamna uyma kuralını; üç defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri otuz gün, dört defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri altmış gün, beş defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri doksan gün süreyle geri alımr. Bu kapsamda geri alınan sürücü belgeleri geri alma süresi sonunda sürücünün psiko-teknik değerlendirmeden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığının anlaşılması şartıyla iade edilir.
Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde ışıklı trafik işaretlerinden kırmızı renkli olanına uyma kuralım altı defa ihlal ettiği tespit edilenlerin sürücü belgeleri iptal edilir. Bu madde kapsamında sürücü belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için; Kanun kapsamında verilen idari para cezalarımn tamamının tahsil edilmiş olması, sürücü belgesinin iptal tarihinden itibaren en az bir yıl geçmiş olması ve tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığım gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.
Sürücü belgesi geri alma ve iptal işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır. Bu madde kapsamında geri alınan sürücü belgeleri Kanun kapsamında verilen idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmiş olması şartıyla iade edilir.”
MADDE 12- 2918 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “teknik cihazlar” ibaresi “teknik cihazlar/test kitleri” şeklinde, beşinci fıkrasında yer alan “700 Türk Lirası” ibaresi “25.000 Türk lirası” şeklinde, “877 Türk Lirası” ibaresi “50.000 Türk lirası” şeklinde, “1.407 Türk Lirası” ibaresi “150.000 Türk lirası” şeklinde, sekizinci, dokuzuncu, on ikinci ve on üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, maddeye on üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve mevcut on dördüncü fıkrasında yer alan “teknik cihazların” ibaresi “teknik cihazlann/test kitlerinin” şeklinde değiştirilmiştir.
“Uyuşturucu veya uyarıcı madde aldığı tespit edilen sürücülere 150.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır ve sürücü belgesi iptal edilir. Bu kişiler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanunu hükümleri uygulamr. Bu fıkra kapsamında sürücü belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslanna devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başanlı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için; belgenin iptal edildiği tarihten itibaren en az beş yıl geçmiş olması, Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamının tahsil edilmiş olması, sürücülerin psiko-teknik değerlendirmeden geçmesi ve resmî sağlık kurumlarmdan sürücülüğe engel hâli bulunmadığını gösteren sağlık kurulu raporunun sürücü kursuna ibrazı zorunludur.
Uyuşturucu veya uyancı maddelerin kullanılıp kullamlmadığının ya da alkolün kandaki miktannın kolluk tarafından tespit edilmesi için ölçüm yaptırmayan sürücülere 150.000 Türk lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgesi beş yıl süreyle geri alınır.”
“Sürücü belgelerinin geçici geri alma ve iptal işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır.
Bu madde hükümlerine göre geçici olarak geri alman sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için; ilgili kişi hakkında bu Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamımn tahsil edilmiş olması şarttır.”
“Beşinci veya dokuzuncu fıkraların sürücülerce; 4925 sayılı Kanun, 5216 sayılı Kanun ve 5393 sayılı Kanun kapsamında yük ve yolcu taşımacılığı yapılan araçlan kullamrken son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru beş yıl içinde toplamda üç defa ihlal edilmesi halinde sürücünün sürücü belgesi iptal edilir. Bu fıkra kapsamında sürücü belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için sürücü kurslanna devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almalan gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için; belgenin iptal edildiği tarihten itibaren iptal nedenlerinde yer alan geri alma süreleri kadar zamamn geçmiş olması, Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamının tahsil edilmiş olması, sürücülerin psiko-teknik değerlendirmeden geçmesi ve resmî sağlık kurumlanndan sürücülüğe engel hâli bulunmadığım gösteren sağlık kurulu raporunun sürücü kursuna ibrazı zorunludur.”
MADDE 13- 2918 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 49- Takograf cihazı bulundurulması ve kullanılması zorunlu olan taşıtların, taşıt kullanma sürelerine aykırı olarak kullanılması ve kullandırılması yasaktır. İşleten, sürücünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu maddede ve yönetmelikte belirtilen hükümlere aykın olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür.
Bu taşıtları kullanacaklann taşıt kullanma, mola ve dinlenme süreleri ile taşıtta birden fazla sürücü görevlendirilmesi gereken haller, sürücülerin taşıtta bulunmaları gereken zaman aralığı, işletenlerin sorumluluklan ile denetimlerde uygulanacak usul ve esaslar yönetmelikte belirtilir.
Yönetmelikte belirtilen;
Günlük sürekli taşıt kullanma süresinin bir saate kadar aşılması halinde sürücüye 1.000 Türk lirası, günlük sürekli taşıt kullanma süresinin bir saatten fazla aşılması halinde sürücüye 3.000 Türk lirası,
Günlük toplam taşıt kullanma süresinin;
Bir saate kadar aşılması halinde sürücüye 3.000 Türk lirası,
Bir saatten üç saate kadar aşılması halinde sürücüye 5.000 Türk lirası,
Üç saat ve daha fazla süre ile aşılması halinde ise sürücüye 10.000 Türk lirası,
Haftalık veya birleşik iki haftalık taşıt kullanma süresinin;
Dört saate kadar aşılması halinde sürücüye 10.000 Türk lirası,
Dört saatten on beş saate kadar aşılması halinde sürücüye 15.000 Türk lirası,
On beş saat ve daha fazla aşılması halinde sürücüye 20.000 Türk lirası,
Günlük dinlenme sürelerinin ihlal edilmesi halinde sürücüye 3.000 Türk lirası,
Haftalık dinlenme sürelerinin ihlal edilmesi halinde sürücüye 5.000 Türk lirası
idari para cezası uygulamr. Sürücünün aynı zamanda işleten olması durumunda idari para cezaları iki kat olarak uygulanır. Sürücünün aynı zamanda işleten olmaması halinde, birinci fıkradaki sorumluluklarını yerine getirmeyen işletene de bu fıkrada yer alan idari para cezalan tescil plakası üzerinden iki kat olarak uygulamr.
Sürücülerin çalışma veya dinlenme sürelerine uymamaları nedeniyle dinlenme süresini aşmamak üzere ne kadar süreyle araçlan kullanmaktan menedileceği ile izin işlemlerine ilişkin hususlar yönetmelikte belirlenir.
Araç kullanmak üzere birden fazla sürücünün görevlendirilmesinin zorunlu olduğu hallerde araçta bulunması gereken sürücülere ilişkin yönetmelikte belirtilen hususlara uymayan işletene 10.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır.”
MADDE 14- 2918 sayılı Kanunun 51 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
ADDE 51- Sürücüler, aksine bir karar alınıp işaretlenmemişse yönetmelikte belirtilen hız sınırlarım aşmamak zorundadırlar.
Hız ölçen teknik cihaz veya çeşitli teknik usullerle yapılan tespit sonucu Yönetmelikte belirlenen hız sımrlarım;
Yerleşim yeri içinde;
6-10 km/s aşanlara 2.000 Türk lirası,
11-15 km/s aşanlara 4.000 Türk lirası,
16-20 km/s aşanlara 6.000 Türk lirası,
21-25 km/s aşanlara 8.000 Türk lirası,
26-35 km/s aşanlara 12.000 Türk lirası,
36-45 km/s aşanlara 15.000 Türk lirası,
46-55 km/s aşanlara 20.000 Türk lirası,
56-65 km/s aşanlara 25.000 Türk lirası,
66 km/s’ten fazla aşanlara 30.000 Türk lirası,
Yerleşim yeri dışında;
11-15 km/s aşanlara 2.000 Türk lirası,
16-20 km/s aşanlara 4.000 Türk lirası,
21-25 km/s aşanlara 6.000 Türk lirası,
26-30 km/s aşanlara 8.000 Türk lirası,
31-40 km/s aşanlara 12.000 Türk lirası,
41-50 km/s aşanlara 15.000 Türk lirası,
51-60 km/s aşanlara 20.000 Türk lirası,
61-70 km/s aşanlara 25.000 Türk lirası,
71 km/s’ten fazla aşanlara 30.000 Türk lirası,
idari para cezası verilir.
Sürücüler tarafından bu maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinin;
(7) numaralı alt bendinin ihlali halinde her seferinde 30 gün,
(8) numaralı alt bendinin ihlali halinde her seferinde 60 gün,
(9) numaralı alt bendinin ihlali halinde ise her seferinde 90 gün, süre ile sürücülerin sürücü belgeleri geri alımr.
Sürücüler tarafından bu maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinin;
(7) numaralı alt bendinin ihlali halinde her seferinde 30 gün,
(8) numaralı alt bendinin ihlali halinde her seferinde 60 gün, e) (9) numaralı alt bendinin ihlali halinde ise her seferinde 90 gün, süre ile sürücülerin sürücü belgeleri geri alımr.
Bu madde kapsamında geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsamında verilen idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmiş olması şarttır. Ayrıca bu madde kapsamında son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde beşinci kez geri alınan sürücü belgeleri, geri alma süresi sonunda sürücünün psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığının anlaşılması şartıyla iade edilir.
Sürücü belgesi geri alma işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından gerçekleştirilir.
Hız sınırlannın aşılıp aşılmadığını, tespit etmekte kullanılan cihazların yerini tespit veya sürücüyü ikaz eden her türlü cihazın imalı, ithali ve araçlarda bulundurulması yasaktır.
Bu cihazları imal ve ithal edenlere fiil başka bir suç oluştursa bile ayrıca 370.000 Türk lirası, cihazları araçlarında bulunduran işletene ise 185.000 Türk lirası idari para cezası uygulamr. Ayrıca bu cihazlara mülki amir tarafından el konulur ve mülki amir tarafından mülkiyetinin kamuya geçirilmesine karar verilir.”
MADDE 15-2918 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“71 inci maddenin birinci fıkrasının (c), (d), (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen araçlara bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendi ve ikinci fıkrası hükümleri kapsammda geçiş hakkı vermeyen sürücülere 15.000 Türk lirası idari para cezası verilir. Bu maddenin birinci fıkrasmın (a) ve (b) bentleri ile ikinci fıkrasına uymayanlara 1.000 Türk lirası idari para cezası verilir.”
“71 inci maddenin birinci fıkrasımn (a) ve (b) bentlerinde belirtilen araçlara bu maddenin birinci fıkrasımn (c) bendi ile ikinci fıkrası hükümleri kapsamında geçiş hakkı vermeyen sürücülere 46.000 Türk lirası idari para cezası verilir ve sürücü belgeleri otuz gün süreyle geri alımr. Ayrıca, araç otuz gün süre ile trafikten menedilir. Bu şekilde geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsammda verilen idari para cezalanmn tamamınm tahsil edilmiş olması şarttır.
Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü belgeleri iptal edilir. Sürücü belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslanna devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslannda eğitime başlayabilmeleri için; sürücü belgesinin iptal edildiği tarihten itibaren iptal nedenlerinde yer alan geri alma süreleri kadar zamamn geçmiş olması, Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamımn tahsil edilmiş olması ve tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığım gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.
Sürücü belgesi geri alma ve iptal işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından gerçekleştirilir.”
MADDE 16- 2918 sayılı Kanunun 56 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu maddenin birinci fikrasımn (c) bendi hükmüne uymayan sürücüler 5.000 Türk lirası, diğer hükümlerine uymayan sürücüler ise 1.000 Türk lirası idari para cezası ile cezalandınlırlar.” MADDE 17- 2918 sayılı Kanunun 57 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu maddenin birinci fikrasınm (d) ve (e) bentlerine uymayan sürücüler 1.000 Türk lirası, diğer hükümlerine uymayan sürücüler ise 5.000 Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılırlar.”
MADDE 18- 2918 sayılı Kanunun 65 inci maddesinin başlığı aşağıdaki şekilde, birinci fıkrasında yer alan “Araçlann yüklenmesinde” ibaresi “Yüklü ve yüksüz araçlarda” şeklinde, fıkranın (f) bendinde yer alan “eşyamn izin alınmadan yüklenmesi,” ibaresi “yükün izin alınmadan ya da izin belgesinde belirtilen şartlar sağlanmadan” şeklinde, (h) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya aşağıdaki (1) bendi eklenmiş, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde, altıncı fıkrasında yer alan “İdarî para cezaları tahsil olunmadan amlan araçların yola devam” ibaresi “idari para cezalan tahsil olunmadan anılan araçların ülkeyi terk” şeklinde değiştirilmiş, yedinci fıkrasında yer alan “işleten ve gönderen için uygulanacak idari para cezalarımn toplamı” ibaresi “işletene idari para cezası” şeklinde değiştirilmiş, sekizinci fıkrasmda yer alan “veya tespit edilememesi” ibaresi madde metninden çıkarılmış, dokuzuncu fıkrasında yer alan “ağırlık ve boyut kontrolü” ibaresi “ağırlık, boyut ve yükleme kontrolü” şeklinde değiştirilmiş ve fıkraya “Ulaştırma” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve Altyapı” ibaresi eklenmiştir.
“Yüklü ve yüksüz araçlar:”
“h) Yükün uygun bağlama ve sabitleme yapılmayarak karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak, gürültü çıkaracak, devrilecek veya aracm dengesini bozacak şekilde yüklenmesi,”
“1) Ağırlık ve boyutlan bakınundan karayolunda sürülmesi özel izne bağlı olan araçlann izin alınmadan ya da izin belgesinde belirtilen şartlar sağlanmadan karayoluna çıkanlması,”
“Birinci fıkramn (a) bendi hükümlerine uymayanlara 1.000 Türk lirası; (d), (h), (i), (j) ve (k) bentleri hükümlerine uymayanlara 3.000 Türk lirası; (e) bendi hükümlerine uymayanlara 20.000 Türk lirası, (f) bendi hükümlerine uymayanlara 60.000 Türk lirası, (1) bendi hükümlerine uymayanlara 30.000 Türk lirası, (c) ve (g) bentleri hükümlerine uymayan işletenlere 10.000 Türk lirası, (g) bendine aykın yük gönderenlere 20.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Birinci fıkramn (h) bendinin tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan araçlar ile konteyner taşıyan araçlar tarafindan ihlali halinde idari para cezası 20.000 Türk lirası olarak uygulanır. Ayrıca, bütün sorumluluk ve giderler araç işletenine ait olmak üzere, fazla yolcular en yakın yerleşim biriminde indirilir, birinci fıkranın (d), (e), (f), (g), (h), (i), (j), (k) ve (1) bentlerindeki şartlara uymadan kullanılan taşıtlann, gerekli şartlar sağlamncaya kadar yola devam etmelerine izin verilmez.
Birinci fıkranın (b) bendine uymayarak;
%10 fazlasına kadar yüklemelerde 10.000 Türk lirası,
%15 fazlasına kadar yüklemelerde 20.000 Türk lirası,
%20 fazlasına kadar yüklemelerde 30.000 Türk lirası,
%25 fazlasına kadar yüklemelerde 40.000 Türk lirası,
%25’in üzerinde fazla yüklemelerde 60.000 Türk lirası, işleten ve gönderene ayrı ayrı idari para cezası uygulanır.
Ağırlık ve boyut denetimlerinin yapıldığı kontrol mahallerinde işaretlere uymadan veya işaret, ışık, ses veya görevlilerin dur ikazına rağmen tartı, ölçü veya belge kontrolüne girmeden seyrine devam eden araçlara tescil plakalarına göre, yetkililerce yapılacak ağırlık ve boyut denetimlerini engelleyen araçlann sürücüsüne veya işletenine 60.000 Türk lirası idari para cezası uygulamr.”
MADDE 19- 2918 sayılı Kanunun 65/A maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 65/A- Araçlarda kış lastiği kullanımı, illerin hava ve iklim şartlanna göre Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından araç cinslerine göre yılın belirli dönemi için zorunlu tutulur. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bu yetkisini valiliklere devredebilir. Bu madde hükümleri çerçevesinde araçları denetlemeye Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının yetkilendirdiği Bakanlık personeli ile Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Ticaret Bakanlığının sınır kapılarındaki birimleri ve belediyelerin denetim birimleri yetkilidir. Bu maddede düzenlenen yükümlülüğe uymayan aracın işletenine bu maddede belirtilen görevlilerce 6.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır ve bu araçların lastiklerini uygun hale getirebilecekleri en yakın yerleşim birimine kadar gitmelerine denetimle görevli olanlar tarafından izin verilir. Bu maddede belirtilen idari para cezasının tutarını azaltmaya ve iki katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Bu maddeye ilişkin usul ve esaslar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığınca müştereken belirlenir.”
MADDE 20- 2918 sayılı Kanunun 66 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (f) bendi, maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş, mevcut ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, mevcut üçüncü fıkrası yürürlükten kaldınlmış ve mevcut dördüncü fıkrasında yer alan “ve Şehircilik” ibaresi “, Şehircilik ve İklim Değişikliği” şeklinde değiştirilmiştir.
“f) Motorlu bisiklet ve motosiklet cinsi araçların, izin alınarak yapılan gösteriler dışında tek tekerlek üzerinde, sele üzerine yatarak, sele üzerinde ayağa kalkarak, kendi etrafında döndürülerek, tekerleği kaydırılarak, sürüş güvenliğini olumsuz yönde etkileyecek benzeri akrobatik hareketler yapılarak sürülmesi yasaktır.”
“Bu maddenin birinci fıkrasımn (a), (b), (c), (d) ve (e) bentleri ile beşinci fıkrası hükümlerine uymayan sürücülere 3.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Birinci fıkramn (f) bendi hükümlerine uymayan sürücülere 46.000 Türk lirası idari para cezası uygulanarak sürücü belgeleri altmış gün süreyle geri alımr ve araç altmış gün süre ile trafikten menedilir. Bu şekilde geri alınan sürücü belgeleri, geri alma süresi sonunda sürücünün psiko- teknik değerlendirmeden geçirilerek sürücü belgesi almasına mâni hâli olmadığımn anlaşılması ve Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamımn tahsil edilmiş olması şartıyla iade edilir. .
Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri alınanların sürücü belgeleri iptal edilir. Sürücü belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslanna devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için; sürücü belgesinin iptal edildiği tarihten itibaren iptal nedenlerinde yer alan geri alma süreleri kadar zamanın geçmiş olması, Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamımn tahsil edilmiş olması ve tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.
Sürücü belgesi geri alma ve iptal işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır.”
“Sürücü arkasında ayrı oturma yeri olan bisiklet, motorlu bisiklet ve sepetsiz motosikletlerle tescil kayıtlarında belirtilen kişiden fazlası taşınamaz. Bütün sorumluluk ve giderler araç sürücüsüne ait olmak üzere fazla yolcular en yakın yerleşim biriminde indirilir.”
MADDE 21-2918 sayılı Kanunun 67 nci maddesinin ikinci fıkrasımn ikinci cümlesinde yer alan “5.010 Türk lirası” ibaresi “140.000 Türk lirası” şeklinde, üçüncü fıkrasında yer alan “Belgesi iptal edilenlerin” ibaresi “Sürücü belgesi iptal edilenlerin” şeklinde değiştirilmiş, fıkraya “eğitime başlayabilmeleri için” ibaresinden sonra gelmek üzere “sürücü belgesinin iptal
edildiği tarihten itibaren iptal nedenlerinde yer alan geri alma süreleri kadar zamanın geçmiş olması, Kanun kapsamında verilen idari para cezalanmn tamamının tahsil edilmiş olması ve” ibaresi ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Sürücü belgesi geri alma ve iptal işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından gerçekleştirilir.”
MADDE 22- 2918 sayılı Kanunun 70 inci maddesinin birinci fikrasmda yer alan “Bayındırlık” ibaresi “Ulaştırma ve Altyapı” şeklinde, dördüncü fikrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“îzin alınmadan yapılan yarış ve koşuları düzenleyen ilgililer hakkında 16.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır.”
“Yanş yapan motorlu araç sürücülerine 46.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır ve sürücü belgeleri iki yıl süreyle geri alınır. Yanş yapılan araçlar altmış gün süreyle trafikten menedilir.
Bu madde kapsamında geri alman sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için, geri alma süresi sonunda psiko-teknik değerlendirme sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığını gösterir belgenin ibrazı ve Kanun kapsamında verilen idari para cezalarımn tamamımn tahsil edilmiş olması zorunludur.
 Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru beş yıl içinde bu madde kapsamında sürücü belgesi ikinci defa geri almanlann sürücü belgeleri iptal edilir. Sürücü belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için sürücü belgesinin iptal edildiği tarihten itibaren en az iki yıl geçmiş olması, Kanun kapsamında verilen idari para cezalarının tamamımn tahsil edilmiş olması ve tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme sonucunda sürücülüğe engel hâli bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı zorunludur.
Sürücü belgesi geri alma ve iptal işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından gerçekleştirilir.”
MADDE 23- 2918 sayılı Kanunun 71 inci maddesinin yedinci fıkrasında yer alan “gereksiz geçiş üstünlüğü hakkım kullanan sürücüler 1 800 000 lira para cezası ile cezalandırılırlar” ibaresi “geçiş üstünlüğü hakkım kullanan sürücülere 46.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 24- 2918 sayılı Kanunun 72 nci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu fıkra hükümlerine uymayanlara 3.000 Türk lirası idari para cezası uygulamr.”
“Araçlarda Kanun ve yönetmelikte belirtilen şartlara uymayan ses, müzik, görüntü ve haberleşme cihazları ile sürücünün izleme ve kullanma sahası içinde kalan görüntü cihazlarını bulundurmak veya kullanmak yasaktır. Bu fıkra hükümlerine uymayanlara 21.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Ayrıca bu araçlar otuz gün süreyle trafikten menedilir.”
MADDE 25- 2918 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Seyir hâlinde cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarım kullanan sürücülere 5.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde bu kuralın ikinci defa ihlal edilmesi halinde sürücülere 10.000 Türk lirası idari para cezası uygulamr. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde bu kuralın üç veya daha fazla ihlal edilmesi halinde sürücülere her seferinde 20.000 Türk lirası
idari para cezası uygulanır ve sürücü belgeleri her seferinde otuz gün süreyle geri alınır. Bu maddenin diğer hükümlerine uymayanlara 1.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır.”
“Sürücü belgesi geri alma işlemleri Kanunun 6 nci maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır. Bu madde kapsamında geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsamında verilen idari para cezalannm tamamının tahsil edilmiş olması şarttır.”
MADDE 26- 2918 sayılı Kanunun 78 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Sürücülerin ve yolcuların koruyucu sistemleri kullanma zorunluluğu:
MADDE 78- Araçların sürülmesi sırasında sürücü ve yolcuların güvenliğine ilişkin olarak;
Emniyet kemerinin,
Koruma başlığı ve koruma gözlüğünün,
Çocuk bağlama sisteminin,
Yönetmelikte belirlenen diğer koruyucu sistemlerin,
usulüne uygun olarak kullanılması zorunludur. Koruyucu sistemleri usulüne uygun olarak kullanmayanlar da koruyucu sistem kullanmamış sayılırlar. Koruyucu sistemlerinin nitelikleri ve nicelikleri ile hangi araçlarda ve hangi tarihten itibaren hangi şartlarda bulundurulacağı ve kullamlacağı yönetmelikte belirtilir.
Yönetmelikte cins ve sınıflan belirtilen araçlarda seyahat eden yolcuların, araç hareket etmeden önce ve seyahat sırasında emniyet kemerlerini bağlamaları konusunda uyarılmalan zorunludur.
Birinci fıkranın (a) bendi hükmünü ihlal eden sürücülere/yolculara 2.500 Türk lirası idari para cezası uygulamr. Sürücüler tarafından son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde bu kuralın dört veya daha fazla ihlal edilmesi halinde sürücü belgeleri her seferinde otuz gün süreyle geri alınır.
Sürücü belgesi geri alma işlemleri Kanunun 6 nci maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır. Bu madde kapsammda geri alman sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsammda verilen idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması şarttır.
Birinci fıkranın (b) bendi hükmünü ihlal eden sürücülere/yolculara 2.500 Türk lirası idari para cezası uygulanır. Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde bu kuralın ikinci defa ihlal edilmesi halinde 5.000 Türk lirası, üçüncü ve daha fazla ihlal edilmesi halinde her seferinde 10.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır.
Birinci fıkranın (d) bendi ile ikinci fıkra hükümlerini ihlal edenlere 1.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır.
Birinci fıkra kapsamında işlem yapılan araçlarda bulunan sürücü ve yolcular gerekli koruyucu sistemleri takmadan/kullanmadan aracın karayolunda seyrine izin verilmez.
Sürücüler, on beş yaşını doldurmamış çocukların birinci fıkrada belirtilen koruyucu sistemleri kullanmalarını sağlamak zorundadırlar. On beş yaşını doldurmamış çocukların koruyucu sistemleri kullanmadan veya usulüne uygun olarak kullanılmasını sağlamadan seyahatine izin veren araç sürücüsüne 5.000 Türk lirası idari para cezası uygulanır.”
MADDE 27- 2918 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Anlaşma hali dışında maddi hasarlı, ölümlü veya yaralanmah trafik kazalarında, zabıtanın iznini almadan zaruret dışında olay yerinden ayrılan veya birinci fıkranın (b) bendi hükümlerine uymayan sürücüler 46.000 Türk lirası idari para cezası ile cezalandırılır. Ölümlü veya yaralanmah trafik kazalarında, zabıtanın iznini almadan zaruret dışında olay yerinden ayrılan sürücülere bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Bu fıkranın ikinci cümlesi kapsamında olay yerinden ayrılan sürücülerin sürücü belgesi Kanunun 6 nci maddesinde
sayılan görevliler tarafından iki yıl süreyle geri alınır. Bu şekilde geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsamında verilen idari para cezalannm tamamımn tahsil edilmiş olması şarttır.”
MADDE 28- 2918 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinin başlığında yer alan “motorlu bisiklet” ibaresi “elektrikli skuter” şeklinde ve birinci fıkrasında yer alan “taşıtlar ile motorlu bisiklet” ibaresi “taşıt ve elektrikli skuter” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 29- 2918 sayılı Kanunun 114 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Ulaştırma Bakanlığımn” ibaresi “Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının” şeklinde değiştirilmiş, maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve mevcut onuncu fıkrasmda yer alan “Maliye Bakanlığınca” ibaresi “Hazine ve Maliye Bakanlığınca” şeklinde değiştirilmiştir.
“Bu Kanun kapsamında düzenlenen idari para cezası karar tutanakları ile diğer tutanaklara, görevli ve yetkili personelin açık kimliği yerine personel tanıtım numarası yazılır.”
MADDE 30- 2918 sayılı Kanunun 115 inci maddesinin sekizinci fıkrasında yer alan “Bu fıkra” ibaresi “Bu fıkra ve dokuzuncu fıkra” şeklinde, “Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, içişleri Bakanlığı ve Maliye Bakanlığı ile Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığmca” ibaresi “İçişleri Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığmca” şeklinde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Bu Kanunun ilgili maddelerinde belirtilen trafik kurallanna aykırılık nedeniyle; yabancı uyruklu kişiye uygulanan ve ülkemizden çıkışına kadar tahsil edilemeyen idari para cezaları bu kişinin tekrar yurda girişi sırasında tahsil edilir. Bu şekilde tahsil edilememesi halinde yabancımn yurda girişine izin verilmez.”
MADDE 31-2918 sayılı Kanunun 116 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Trafik kural ihlalinin yapıldığı aracın ihlal tarihinde kiralandığımn, 26/6/1973 tarihli ve 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanununun ek 3 üncü maddesi kapsamında genel kolluk kuvvetlerinin denetimine hazır bulundurulan veriler üzerinden tespit edilmesi ve tebligata uygun bir adresinin bulunması halinde idari para cezası karar tutanağı kiralayan adına düzenlenerek tebliğ edilir ve ceza kiralayandan tahsil edilir. Ancak bu kiralama 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu kapsamında bulunan yetki belgesi sahibi taşımacının sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.”
MADDE 32- 2918 sayılı Kanunun ek 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “5.010” ibaresi “100.000” şeklinde, “2.018” ibaresi “46.000” şeklinde, “1.002” ibaresi “20.000” şeklinde, fıkramn üçüncü cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki cümleler eklenmiştir.
“Ayrıca (a) bendi kapsamında işlem yapılan sürücülerin sürücü belgeleri otuz gün süreyle geri alınır. “
“Son ihlalin gerçekleştiği tarihten geriye doğru bir yıl içerisinde bu fıkramn tekrar ihlal edilmesi hâlinde idari para cezaları iki kat olarak uygulanır. Sürücü belgesi geri alma işlemleri Kanunun 6 ncı maddesinde sayılan görevliler tarafından yapılır. Bu şekilde geri alınan sürücü belgelerinin iade edilebilmesi için Kanun kapsamında verilen idari para cezalarının tamamının tahsil edilmiş olması şarttır.”
MADDE 33- 2918 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 20- Bu Kanunun idari yaptırıma bağlayarak yasakladığı bir eylemi basın, yayın, internet, sosyal ve dijital medya veya diğer elektronik cihazlar yoluyla paylaşarak trafik
kural ihlali yapmaya özendiren görüntüleri alenen yaymak ve övmek yasaktır. Bu madde hükümlerine uymayanlara 25.000 Türk lirası idari para cezası verilir.”
MADDE 34- 2918 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇÎCÎ MADDE 27- Bu maddenin yayımı tarihinden önce takograf bulundurma ve kullanma zorunluğu bulunmayan, ancak bu maddeyi ihdas eden Kanunla 31 inci maddede yapılan değişiklik ile zorunluluk getirilen araçlar için;
2021 ve sonrası model araçlarda, 31/12/2026,
2016-2020 model araçlarda, 31/12/2027,
2011-2015 model araçlarda, 31/12/2028,
1996-2010 model araçlarda, 31/12/2029,
1985-1995 model araçlarda, 31/12/2030,
tarihlerinden sonraki ilk araç muayenesine kadar takograf taktırılması ve kullamlması zorunluluğu aranmaz.
Belediye ve mücavir alan sımrları içerisinde 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamında yolcu taşımacılığı yapılan ticari araçlar ile yük ve yolcu taşımacılığında kullamlan resmî araçlar için takograf bulundurma ve kullanma zorunluluğu, ilk defa tescil edilecek araçlar için bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl süreyle aranmaz.
Kanunun 31 inci maddesinin on dördüncü fıkrasında belirtilen yönetmelik yürürlüğe girene kadar 18/7/1997 tarihli ve 23053 Mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce 23, 25, 31, 46, 47, 48 inci maddenin on dördüncü fıkrası, 73, 78 ve ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki işlemler, tekerrür hesaplamalarmda dikkate alınmaz.”
MADDE 35- (1) Bu Kanunun;
14 üncü maddesi 31/12/2025 tarihinde,
28 inci maddesi yayımı tarihinden itibaren üç ay sonra,
Diğer maddeleri yayımı tarihinden itibaren iki ay sonra, yürürlüğe girer.
MADDE 36- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.